Ćwiczenia oddechowe
Mówienie jest nierozłącznie związane z oddychaniem. Inaczej oddychamy mówiąc,
a inaczej, gdy milczymy.
Ćwiczenia oddechowe mają na celu:
- pogłębienie oddechu
- rozruszanie przepony
- wydłużenie fazy wydechowej
- zapobieganie arytmii oddechowej i mówieniu na wdechu
- kształtowanie prawidłowych nawyków oddechowych w czasie spoczynku – oddychanie przez nos
- wyrabianie prawidłowego toru oddechowego i oddechu brzuszno-przeponowego.
Przykłady ćwiczeń i zabaw:
- dmuchanie na wiatraczki, chorągiewki, piórka – „poruszają się na wietrze”
- robienie baniek mydlanych
- dmuchanie na papierowe ozdoby, np. listki zawieszone na nitkach
- dmuchanie na kartki papieru trzymane przed ustami ciągłym strumieniem powietrza
- delikatne dmuchanie na płomień świecy, tak by nie gasł, a wyginał się – „tańczący płomyk”
- dmuchanie na statki na wodzie
- dmuchanie przez rurkę do kubka z wodą – „gotowanie wody”
- nadmuchiwanie balonów,
- dmuchanie w trąbki, gwizdki – „orkiestra”
- samodzielne próby gwizdania
- chuchanie długim strumieniem na „zmarznięte” dłonie
- zdmuchiwanie kolorowej watki, papierowej kuli z otwartej dłoni
- rozdmuchiwanie przez rurkę farby na mokrej kartce papieru
- przedmuchiwanie np. kulek z bibuły przez labirynty narysowane na kartce papieru
Ćwiczenia na rozruszanie przepony:
- ziewanie
- śmiech – wesoły, gwałtowny, cichy, lekki, tłumiony
- naśladowanie śmiechu różnych ludzi:
- kobiety – jasny: ha, ha, ha
- mężczyzny – rubaszny: ho, ho, ho
- dziecka – piskliwy: hi, hi, hi
- staruszki: he, he, he
Zabawy w grupie:
- zawody: „Kto dalej dmuchnie” – zdmuchiwanie z dłoni papierowych kulek lub kolorowych watek
- zawody: „Kto dmuchnie wyżej” – dmuchanie na piórka
- zabawa: „Wyścigi” – przedmuchiwanie np. po narysowanej na arkuszu papieru trasie papierowych kulek
- zabawa: „Mecz” – wdmuchiwanie papierowej kulki lub lekkiej piłki do zrobionej np. z drewnianych klocków bramki
- zabawa: „Gotowanie obiadu” – rozdmuchiwanie przez rurkę, np. ryżu, kaszy, umieszczonej w dużych pojemnikach
Na podstawie literatury opracowała: Beata Chojnacka-Drozd
Sprawne działanie narządów mowy jest warunkiem prawidłowego wymawiania wszystkich głosek. Ćwiczenia narządów artykulacyjnych mają na celu wypracowanie celowych, zręcznych, ruchów języka, warg, podniebienia (dziecko musi mieć wyczucie ruchu i położenia poszczególnych narządów mowy).
„Języczek – gimnastyczek” czyli ćwiczenia usprawniające język
liczenie górnych i dolnych ząbków językiem – język starannie dotyka każdego ząbka
„mycie ząbków” – oblizywanie ząbków językiem
zlizywanie czubkiem języka nutelli, dżemu, chrupka z podniebienia
dotykanie językiem podniebienia za górnymi zębami przy otwartych ustach
„zaczarowany języczek” – przytrzymywanie przez kilka sekund języka na podniebieniu (można przytrzymywać np. rodzynki, tik-taka..)
kląskanie jak konik
język zagląda do gardła – cofanie języka w głąb jamy ustnej
ssanie cukierka czubkiem języka o podniebienie
zwijanie języka w rynienkę, wciąganie powietrza
wypychanie językiem policzków (usta otwarte)
ząbki drapią języczek – pocieranie ząbkami języka
mlaskanie
„rozpłaszczanie” języka i żucie jego boków zębami trzonowymi
Śmieszne minki czyli ćwiczenia usprawniające wargi i policzki
wymawianie samogłosek a, o, e, u, i, y z przesadnie mocnym otwieraniem ust
parskanie jak konik
robienie „całusków” na przemian z szerokim uśmiechem
„rozklejanie” mocno sklejonych (zaciśniętych) ust
przesuwanie ściągniętych warg w prawo i lewo
„drapanie” górnej wargi dolnymi ząbkami i odwrotnie
nadymanie policzków i naśladowanie płukania ust
granie paluszkiem na wargach
opracowała: Beata Chojnacka-Drozd
—————